...

Vermijd illegale tewerkstelling in de bouwsector – Verstrengde regels vanaf 1 januari 2025!

Inleiding

Vanaf 1 januari 2025 treedt een strengere regelgeving in werking in Vlaanderen, gericht op het voorkomen van illegale tewerkstelling van derdelanders. Deze wijzigingen hebben verstrekkende gevolgen voor opdrachtgevers, (intermediaire) aannemers en zelfstandigen die betrokken zijn bij activiteiten in Vlaanderen. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen en aanbevelingen.

1. Context en huidige wetgeving

De huidige regelgeving voorziet in een hoofdelijke aansprakelijkheid voor het betalen van loon aan illegaal verblijvende derdelanders. Dit geldt zowel voor rechtstreekse als onrechtstreekse onderaannemers en opdrachtgevers, afhankelijk van hun kennis van de illegale tewerkstelling. Opdrachtgevers kunnen hun aansprakelijkheid deels beperken door verklaringen op te nemen in overeenkomsten. Echter, vanaf het moment dat zij op de hoogte zijn van illegale tewerkstelling, herleeft de aansprakelijkheid voor toekomstige loonschulden.

2. Wijzigingen vanaf 2025

De Vlaamse regering heeft de zorgvuldigheidsplicht verstrengd en het toepassingsgebied uitgebreid. Dit omvat:

2.1 Verstrenging van de zorgvuldigheidsplicht

Naast een schriftelijke verklaring in de overeenkomst moeten (intermediaire) aannemers nu aanvullende documenten opvragen en bewaren:

·       Identificatie- en contactgegevens van de rechtstreekse onderaannemer.

·       Gegevens over verblijfsrecht en tewerkstelling van buitenlandse werknemers en zelfstandigen.

·       Specifieke documenten afhankelijk van het type arbeidsmigratie, zoals paspoorten, bewijzen van rechtmatig verblijf, en arbeidsvergunningen.

2.2 Praktische implementatie

Een online applicatie zal beschikbaar zijn om deze gegevens te verifiëren. Indien gegevens ontbreken, moet de aannemer de rechtstreekse onderaannemer verzoeken om ze tijdig te leveren. Bij nalatigheid is de aannemer verplicht de sociale inspectiediensten in te lichten.

2.3 Uitbreiding van het toepassingsgebied

De nieuwe wetgeving is niet alleen van toepassing op werknemers, maar ook op zelfstandigen die diensten leveren. Er is echter nog onduidelijkheid over de verantwoordelijkheid voor zelfstandigen die in opdracht van een andere zelfstandige werken. Dit kan leiden tot een bredere aansprakelijkheid.

3. Sancties bij niet-naleving

Niet-naleving van de zorgvuldigheidsplicht kan leiden tot:

  • Strafrechtelijke sancties: gevangenisstraffen van 6 maanden tot 3 jaar en/of boetes van €4.800 tot €56.000 per betrokken werknemer.
  • Administratieve boetes: bedragen variërend van €2.400 tot €28.000.

Voor rechtspersonen worden gevangenisstraffen vervangen door hogere geldboetes.

4. Aanbevelingen

Om risico’s te minimaliseren, raden wij aan:

  • Contractuele clausules: Pas dienstverleningsovereenkomsten aan om te voldoen aan de nieuwe regelgeving.
  • Documentcontrole: Stel duidelijke procedures op voor het opvragen en controleren van vereiste documenten. Gebruik de online applicatie zodra beschikbaar.
  • Bewustwording: Zorg ervoor dat alle betrokken partijen binnen uw organisatie op de hoogte zijn van de wijzigingen.
  • Ondersteuning: Overweeg samenwerking met een sociaal secretariaat of een sociale dienstverrichter voor naleving van de zorgvuldigheidsplicht.

5. Conclusie

De nieuwe regelgeving legt een grotere verantwoordelijkheid bij aannemers en opdrachtgevers om illegale tewerkstelling te voorkomen. Proactief handelen, zoals het aanpassen van overeenkomsten en het implementeren van controlemechanismen, is essentieel om boetes en andere sancties te vermijden. Wij raden u aan uw huidige procedures tijdig te evalueren en aan te passen aan de nieuwe vereisten.

Auteur: Lawrence Taillaert

Auteur

Deel dit artikel

Ook wel interessant